کد مطلب:149861 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:254
شکل و اساس خلافت در صدر اول اسلام
اسلام در اثر عقیده ی توحید محض - كه از اصول اولیه ی اسلام بوده و اهل عالم را به طرف آن دعوت می كنند - یگانه وجود خداوند متعال را منبع تمام قوه ها دانسته و قدرتش را، در آخرین درجه ی كمال، به نوع بشر شناسانده است، و در نتیجه ی این عقیده و اصل اسلامی و اعتقاد به عدل الهی، مساواتی در حقوق عامه، میان همه ی طبقات بشر وضع كرده است. [1] در مقابل قانون اسلامی، برای غنی و فقیر فرقی نیست و برتری و مزیتی برای فردی از افراد انسان بر دیگری، به غیر از موحد بودن و علم و تقوی و نیكوكاری، نمی داند؛ «ان اكرمكم عندالله اتقیكم.» [2] .
پیغمبر اكرم، عصبیت و تفاخر نژادی را محو كرده و روز عید در منی،
در خطبه ی حجة الوداع، فرمودند: «ایها الناس ان ربكم واحد، و ان اباكم واحد، كلكم لادم، و آدم من تراب، ان اكرمكم عندالله اتقیكم، لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی». [3] و در روی این اساس، قوانین اسلام كه محور آن مساوات و عدل است، وضع گردیده. و این اساس در عصر طلوع كوكب اسلام، بر خلاف طرز و قوانین همه ی ملل با عظمت و زنده ی دنیای آن روز بود. بالطبیعه، چنین دینی كه حافظه مساوات و حقوق عمومی و ناشر عدل بوه و دعوت به اخلاق فاضله نماید، نفوس را به طرف خود جلب خواهد كرد. در اسلام، حكم امر به معروف و نیكوكاری و نهی از منكر و زشتكاری، وظیفه و فریضه ی اولی معرفی گردیده: «كنتم خیر امة أخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنكر.» [4] هر مسلمی باید به برادر مسلم خود ناصح امین باشد، كه او را از كار زشت، نهی، و به كار نیكو دعوت و تحریض كند.
پیغمبر اكرم، عصبیت و تفاخر نژادی را محو كرده و روز عید در منی،
در خطبه ی حجة الوداع، فرمودند: «ایها الناس ان ربكم واحد، و ان اباكم واحد، كلكم لادم، و آدم من تراب، ان اكرمكم عندالله اتقیكم، لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی». [3] و در روی این اساس، قوانین اسلام كه محور آن مساوات و عدل است، وضع گردیده. و این اساس در عصر طلوع كوكب اسلام، بر خلاف طرز و قوانین همه ی ملل با عظمت و زنده ی دنیای آن روز بود. بالطبیعه، چنین دینی كه حافظه مساوات و حقوق عمومی و ناشر عدل بوه و دعوت به اخلاق فاضله نماید، نفوس را به طرف خود جلب خواهد كرد. در اسلام، حكم امر به معروف و نیكوكاری و نهی از منكر و زشتكاری، وظیفه و فریضه ی اولی معرفی گردیده: «كنتم خیر امة أخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنكر.» [4] هر مسلمی باید به برادر مسلم خود ناصح امین باشد، كه او را از كار زشت، نهی، و به كار نیكو دعوت و تحریض كند.
[1] در اين زمينه، به پاورقي زندگاني محمد (ص 70، ط تبريز) كه به قلم ناچيز انجام يافته، بازگشت شود.
[2] سوره ي حجرات: «گراميتر شما نزد خدا پرهيزكارتر شما است.» و معناي كلمه ي تقوي در همين آيه ي شريفه، چنانچه فيلسوف شرق و اسلام، سيد جمال الدين اسد آبادي (متوفاي 1314 ه) در جريده ي فريده ي العروة الوثقي (ص 50، ط 3، بيروت) بدان تصريح فرموده اند، عبارت است از تابع بودن به شريعت و قوانين مقدسه ي اسلاميه (اتباع الشريعة). فتدبر.
[3] البيان و التبيين، ص 25، ج 2، ط 2، مصر؛ العقد الفريد، ص 358، ج 2، ط مصر، 1353 ه. ترجمه ي حاصل: مردم! پروردگار شما يكي، و پدرتان هم يكي؛ همه ي شماها فرزندان آدم، و آدم سرشت از خاك دارد... و عرب بر عجم جز با تقوي برتري را ندارد. به اعيان الشيعه (ص 384، ج 2) نيز بازگشت شود.
[4] آل عمران: «شما مسلمانان بهترين گروهي هستيد كه بيرون آورده شده ايد در دنيا، براي جمعيت بشر، امر مي كنيد به كارهاي نيك، و بازمي داريد از كارهاي ناشايست.» زاده ي خطاب، عالم مدني و اجتماعي را به زورقي تشبيه مي نمايد كه هر يك نفر از ساكنين كشتي بخواهد آن را سوراخ نمايد، بايستي سايرين وي را ممانعت نمايند، چه، اگر كشتي سوراخ شود، همگي هلاك خواهند شد.